Từ xa xưa cúng tạ mộ đã là một nét đẹp truyền thống nhằm thể hiện đạo Hiếu của con cháu đối với các cụ trong dòng tộc. Đồng thời cũng là phong tục tập quán đẹp đẽ của người dân Việt Nam. Tuy nhiên, có nhiều gia chủ vẫn chưa hiểu hết ý nghĩa và cách sắm sửa, cúng bái trong ngày lễ tạ mộ. Hãy cùng tìm hiểu về “lễ tạ mộ và văn khấn lễ tạ mộ chuẩn tâm linh Việt” qua bài viết dưới đây nhé.
Tìm hiểu về lễ tạ mộ
Đây là một tục lệ truyền thống có ý nghĩa tốt đẹp của người Việt, thể hiện sự hiếu thuận, đạo lý uống nước nhớ nguồn của con cháu đối với những người thân đã khuất.
Đồng thời, cầu mong cho các vị thần phù hộ cho các vong linh người thân quyến thuộc đắc an cư nơi mộ địa, không bị ngoại quỷ vọng hành quấy rối mộ phần.
Trong khoảng từ 20 đến 30 tháng Chạp, các gia đình người Việt thường tổ chức lễ tạ mộ cuối năm để tưởng nhớ tổ tiên và cầu mong phúc lộc cho gia đình. Lễ tạ mộ có thể làm độc lập vào tất cả các ngày tốt trong tháng Chạp hoặc nhiều gia đình cũng thường kết hợp với lễ mời gia tiên về ăn Tết sau ngày 23 tháng Chạp.
Khi đến chạp mộ, con cháu cùng nhổ cỏ, chăm sóc các loại cây cảnh, hoa quanh khu vực mộ phần. Với các mộ đất chưa xây, mọi người cần lưu ý loại bỏ các loại cây cỏ mọc trùm lên mộ, tránh bị chuột làm tổ.
Có một nét đẹp văn hóa khá thú vị của lễ tạ mộ cuối năm. Các gia đình khi đi chạp mộ không chỉ chăm sóc nơi an nghỉ của người thân mà còn cùng nhau thể hiện sự quan tâm tới những ngôi mộ vô thừa nhận ở khu lân cận.
Sau khi các ngôi mộ đã được dọn dẹp phong quang sạch sẽ, chúng ta có thể bày đồ lễ, kính mời Thần linh thổ địa Tôn thần cai quản khu mộ và hương linh người thân đã khuất về thụ hưởng. Chờ hương cháy được một nửa, có thể hóa tiền vàng, hạ lễ. Đặc biệt, con cháu thường thành kính mời hương linh gia tiên tiền tổ về ăn Tết cùng gia đình.
Các loại lễ cúng tạ mộ
Trong truyền thống và phong tục của người Việt, có một số loại lễ cúng tạ mộ sau:
- Lễ cúng tạ mộ đầu năm (tạ mộ thanh minh)
- Lễ tạ mộ cuối năm
- Lễ tạ mộ khánh thành công trình mới hoàn thành
- Lễ tạ mộ kết phát: Lễ cúng tạ mộ phong thủy dành cho những ngôi mộ có các đặc trưng.
- Lễ tạ mộ kết mối (mối đùn): Các ngôi mộ có một lớp keo kiên cố giúp bảo vệ hài cốt.
- Lễ tạ mộ tam đại: lễ tạ cúng tổ tiên 3 đời của gia chủ
- Lễ, văn khấn tạ mộ 3 ngày, lễ tạ mộ ngày giỗ
- Lễ tạ mộ cúng rằm tháng 7
- Lễ tạ mộ của dòng họ, tộc
Trong số đó, các lễ tạ mộ thường được đặc biệt chú trọng là lễ tạ mộ cuối năm và lễ tạ mộ khánh thành.
Lễ cúng tạ mộ cuối năm
Đây là một nghi thức nhằm thể hiện sự tưởng nhớ, lòng thánh kính đối với các bậc tổ tiên trong gia đình. Với quan niệm người đã mất vẫn tiếp tục cuộc sống ở thế giới bên kia, nên lễ tạ mộ cuối năm thường được tổ chức để mời gia tiên về ăn Tết cùng con cháu và cảm tạ các chư vị thần linh đã cho tổ tiên nương nhờ nơi đất lành.
Lễ cúng tạ mộ khánh thành
Một lễ quan trọng do việc xây dựng nơi an nghỉ cho các vị gia tiên đã khuất để họ được yên nghỉ, phù hộ cho người còn trên dương thế. Cần phải thực hiện đầy đủ các nghi thức để thể hiện rõ sự kính trọng và lòng thành đến với thần linh đã cho phép người đã khuất yên nghỉ trên mảnh đất này.
Thời gian làm lễ tạ mộ
Thời gian làm lễ tạ mộ thường sẽ tùy vào phong tục của từng vùng cụ thể. Tuy nhiên, lễ cúng tạ mộ cuối năm sẽ được diễn ra vào ngày 23/12 âm lịch cho đến ngày 30/12 âm lịch. Còn đối với lễ tạ mộ khánh thành sẽ diễn ra vào ngày hoàn thành xong công trình hoặc coi ngày tốt để hợp tuổi, tốt cho con cháu.
Phân biệt tạ mộ và tảo mộ
Tạ mộ là công việc nhằm để tri ân và thể hiện lòng biết ơn đến các vị thần linh đã cho phép và chăm sóc cho phần đất đai yên nghỉ của tổ tiên, thường được diễn ra vào các ngày cuối cùng trong năm.
Tảo mộ là một nghi thức nhằm để sửa sang, dọn dẹp phần mồ mả của các bậc gia tiên trong dòng họ, giúp con cháu hưng thịnh, làm ăn phát đạt, thường diễn ra vào tháng 3 âm lịch hằng năm.
Ý nghĩa lễ tạ mộ
Từ bao đời nay, người Việt luôn giữ nét đẹp truyền thống về lòng biết ơn. Trong lễ chạp mộ cuối năm, các gia đình luôn tạ ơn tôn thần cai quản tại khu mộ của gia đình đã phù trì cho linh cốt, vong linh gia tiên được an ổn. Đây cũng là dịp con cháu thể hiện tấm lòng thành kính hiếu thuận với người đã khuất.
Khi đến chạp mộ, con cháu cùng nhổ cỏ, chăm sóc các loại cây cảnh, hoa quanh khu vực mộ phần. Với các mộ đất chưa xây, mọi người cần lưu ý loại bỏ các loại cây cỏ mọc trùm lên mộ, tránh bị chuột làm tổ.
Có một nét đẹp văn hóa khá thú vị của lễ tạ mộ cuối năm. Các gia đình khi đi chạp mộ không chỉ chăm sóc nơi an nghỉ của người thân mà còn cùng nhau thể hiện sự quan tâm tới những ngôi mộ vô thừa nhận ở khu lân cận.
Sau khi các ngôi mộ đã được dọn dẹp phong quang sạch sẽ, chúng ta có thể bày đồ lễ, kính mời Thần linh thổ địa Tôn thần cai quản khu mộ và hương linh người thân đã khuất về thụ hưởng. Chờ hương cháy được một nửa, có thể hóa tiền vàng, hạ lễ. Đặc biệt, con cháu thường thành kính mời hương linh gia tiên tiền tổ về ăn tết cùng gia đình.
Cách sắm lễ, mâm cúng tạ mộ
Phần lễ vật cho việc cúng tạ mộ có thể chuẩn bị đơn giản, nhưng khi cúng phải thể hiện sự thành tâm và kính trọng. Phần lễ vật thông thường sẽ bao gồm:
- Xôi và gà luộc
- Trái cây và hoa: Nên lựa chọn các loại hoa như hoa hồng, hoa bách hợp, hoa cúc trắng hoặc những loại hoa mà người đã khuất thích.
- Rượu trắng
- Chè
- Trầu cau
- Vàng mã: Trong đó phải có 4 đĩa để tiền vàng gồm: 1 đĩa để 3 đinh vàng lá, 1 đinh xu tiền 1 đĩa có 1 đinh vàng lá, 7 đinh xu tiền 1 đĩa có 9 đinh vàng lá, 1 đinh xu tiền 1 đĩa có 1 đinh xu tiền
Đồ lễ tạ tổ tiên: Đối với lễ tạ mộ tổ tiên cuối năm ngoài đồng hãy sắm các lễ vật như sớ lễ, hương, hoa tươi, tạ mộ, rượu trắng, trầu cau, nến cốc, chè thuốc, vàng mã. Bên cạnh đó, gia chủ cũng có thể chuẩn bị vật dụng bằng vàng hoặc quần áo nhằm đốt cúng tổ tiên.
Ngày đẹp để tạ mộ cuối năm 2024
Tạ mộ thường làm từ 20 tháng Chạp đến ngày 30 tháng Chạp âm lịch, tùy phong tục tập quán và văn hóa của từng vùng miền mà thời gian tạ mộ có khác. Gia chủ có thể tham khảo ngày tốt – ngày xấu trong tháng Chạp và chọn ra ngày phù hợp với gia đình để tiến hành lễ tạ mộ cho thuận.
Từ nay tới 30 tháng Chạp còn 3 ngày đẹp nhất để làm lễ tạ mộ, giúp con cháu được tổ tiên phù hộ, năm sau tài lộc tốt hơn năm trước là:
– Ngày 24 tháng Chạp (DL 3/2/2024)
– Ngày 26 tháng Chạp (DL 5/2/2024)
– Ngày 28 tháng Chạp (DL 7/2/2024)
Không có quy định cụ thể về ngày tạ mộ nên gia chủ có thể chọn ngày cho phù hợp với gia đình.
Lưu ý:
– Các ngày 23, 29 và 30 tháng Chạp là những ngày bình thường.
– Khoảng thời gian từ nay tới 30 tháng Chạp có 3 ngày xấu: Ngày 22, 25 và ngày 27 âm lịch (ngày 22 và 27 âm lịch là ngày Tam nương).
Văn khấn lễ tạ mộ cuối năm
Văn khấn lễ tạ mộ ngoài đồng
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Con kính lạy:
– Quan đương xứ thổ địa chính thần
– Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần,
– Tiền thần Chu Tước, Hậu thần Huyền Vũ, Tả thần Thanh Long, Hữu thần Bạch Hổ
– Liệt vị Tôn thần cai quản ở xứ này.
Con kính lạy vong linh ……….
Hôm nay là ngày…tháng…năm…,
nhằm tiết ….. Chúng con là:…………… Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ mộ phần.
Nguyên có vong linh thân nhân của gia đình chúng con là:……….hiện phần mộ an táng ở noi này.
Đội ơn Chư vị Tôn thần che chở, ban ân, vong linh được yên ổn vui tươi nơi chín suối.
Lại nhờ có duyên lành, gia đình chúng con được vong linh thường về ghé thăm, linh ứng giúp chỉ dẫn các công các việc được đầu xuôi đuôi lọt, nhờ thế toàn gia được an ninh khang thái, từng bước tiến bộ.
Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mộ những mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính.
Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.
Cúi mong vong linh chấp kỳ lễ bạc, lời kêu tiếng khấn, tờ đơn cánh sớ, tùy phương ứng biến, độ trì toàn gia, từ trẻ tới già, luôn được vui tươi, mạnh khỏe.
Chúng con dâng biếu vong linh tài mã gồm : ….( đọc tên các đồ mã dâng cho vong)
m dương cách trở, bát nước nén hương, giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo.
Văn khấn lễ tạ mộ cuối năm mẫu 1
(Tạ mộ để xin phép Thổ thần Thổ địa nơi đó cho Ông bà về ăn Tết)
Kính lạy:
– Ngài Kim niên Đương cai Thái tuế Chí đức Tôn thần, Kim niên hành binh, Công tào phán quan.
– Ngài bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại vương.
– Ngài bản xứ thần linh Thổ địa tôn thần.
– Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ long mạch Tôn thần, Tiền Chu tước, Hậu Huyền vũ, Tả Thanh long, Hữu Bạch hổ cùng liệt vị Tôn Thần cai quản ở trong xứ này.
Chúng con (Họ tên vợ, chồng)……………………………………………………
Địa chỉ…………………………………………………………………………………
Sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Tôn thần, kính viếng vong linh là:………………………………
(Tên của Ông, bà, cha mẹ v.v…): Tuổi………………………….
Tạ thế ngày…………………………………………………………..
Phần mộ ký táng tại……………………………………………….
Nay nhân ngày (Ví dụ: Cuối năm, hoặc Thanh minh, hoặc thăm mộ) con xin cúi lạy Thần linh đất này, Thành hoàng bản thổ nơi đây, đất lành chim đậu, đức dày thanh cao, giữ lành công lao, có kết có phát nhờ vào thần quan, tôn thần long mạch cao sang, nhị thập tứ hướng nhị thập tứ sơn quanh vùng.
Chọn đây an táng mộ phần, thỏa yên muôn thủa, hồng ân đời đời, gia ân mãi mãi không thôi, chúng con xin có vài lời cầu xin: Bái tạ thủ mộ thần quan, cho chân linh dưỡng cho hài cốt nguyên vẹn toàn, phù hộ con cháu trần gian, an khang mạnh khỏe ăn làm gặp may. m dương cách trở, bát nước nén hương, biểu tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Phục duy cẩn cáo!
(Khấn 3 lần rồi đốt vàng tiền).
Văn khấn tạ mộ cuối năm mẫu 2
(Tạ mộ để xin phép Thổ thần Thổ địa nơi đó cho Ông bà về ăn Tết)
Kính lạy:
– Ngài Kim niên Đương cai Thái tuế Chí đức Tôn thần, Kim niên hành binh, Công tào phán quan.
– Ngài bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại vương.
– Ngài bản xứ thần linh Thổ địa tôn thần.
– Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ long mạch Tôn thần, Tiền Chu tước, Hậu Huyền vũ, Tả Thanh long, Hữu Bạch hổ cùng liệt vị Tôn Thần cai quản ở trong xứ này.
Chúng con (Họ tên vợ, chồng)……………………………………………………
Địa chỉ…………………………………………………………………………………
Sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Tôn thần, kính viếng vong linh là:………………………………
(Tên của Ông, bà, cha mẹ v.v…): Tuổi………………………….
Tạ thế ngày…………………………………………………………..
Phần mộ ký táng tại……………………………………………….
Nay nhân ngày (Ví dụ: Cuối năm, hoặc Thanh minh, hoặc thăm mộ) con xin cúi lạy Thần linh đất này, Thành hoàng bản thổ nơi đây, đất lành chim đậu, đức dày thanh cao, giữ lành công lao, có kết có phát nhờ vào thần quan, tôn thần long mạch cao sang, nhị thập tứ hướng nhị thập tứ sơn quanh vùng.
Chọn đây an táng mộ phần, thỏa yên muôn thủa, hồng ân đời đời, gia ân mãi mãi không thôi, chúng con xin có vài lời cầu xin: Bái tạ thủ mộ thần quan, cho chân linh dưỡng cho hài cốt nguyên vẹn toàn, phù hộ con cháu trần gian, an khang mạnh khỏe ăn làm gặp may. m dương cách trở, bát nước nén hương, biểu tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Phục duy cẩn cáo!
(Khấn 3 lần rồi đốt vàng tiền).
Văn khấn cúng tạ mộ cuối năm mẫu 3
“Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
– Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
– Con kính lạy ngài Địa tạng vương bồ tát.
– Con kính lạy ngài Kim Niên Đương cai Thái Tuế Chí đức Tôn thần, Kim niên hành binh, Công tào Phán quan.
– Con kính lạy ngày Bản cảnh Thành Hoàng Chư vị Đại Vương quản cai nơi nghĩa trang.
– Con kính lạy Ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa Tôn thần.
– Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ Long Mạch Tôn thần, các ngài Tiền Chu tước, Hậu Huyền Vũ, Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ cùng liệt vị Tôn Thần cai quản trong nơi nghĩa trang này.
– Con kính lạy hương linh cụ:…………………..
Hôm nay là ngày…….. tháng Chạp, năm cũ sắp qua, năm mới sắp đến.
Tín chủ (chúng) con là:…………..
Ngụ tại:…………..
Chúng con sắm sanh phẩm vật, hương hoa trà quả,kim ngân tài mã, dâng hiến trình cáo Tôn thần.
Kính rước vong linh bản gia tiên tổ chúng con là:……………
Kỵ nhật là…
Có phần mộ táng tại…………
Được về với gia đình đón mừng năm mới, để cho cháu con được phụng sự trong tiết xuân thiên, báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính. Cúi xin Tôn thần, Phủ thùy doãn hứa.
m dương cách trở
Bát nước nén hương.
Thành tâm kính lễ
Cúi xin chứng giám
Phù hộ độ trì
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!”
Văn khấn tạ mộ khánh thành, mới xây xong
Nam mô a di đà phật!
Con kính lạy:
– Quan đương xứ thổ địa chính thần
– Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần,
– Tiền thần Chu Tước, Hậu thần Huyền Vũ, Tả thần Thanh Long, Hữu thần Bạch Hổ
– Liệt vị Tôn thần cai quản ở xứ này.
Con kính lạy vong linh ….
Hôm nay là ngày…tháng…năm…, là tiết ngày khánh thành mộ chí…
Chúng con là:………
Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ mộ phần.
Nguyên có vong linh thân nhân của gia đình chúng con là:……. hiện phần mộ an táng ở nơi này. Đội ơn Chư vị Tôn thần che chở, ban ân, vong linh được yên ổn vui tươi nơi chín suối. Lại nhờ có duyên lành, gia đình chúng con được vong linh thường về ghé thăm, linh ứng giúp chỉ dẫn các công các việc được đầu xuôi đuôi lọt, nhờ thế toàn gia được an ninh khang thái, từng bước tiến bộ.
Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mộ những mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.
Cúi mong vong linh chấp kỳ lễ bạc, lời kêu tiếng khấn, tờ đơn cánh sớ, tùy phương ứng biến, độ trì toàn gia, từ trẻ tới già, luôn được vui tươi, mạnh khỏe.
Chúng con dâng biếu vong linh tài mã gồm : …. (đọc tên các đồ mã dâng cho vong)
Âm dương cách trở, bát nước nén hương, giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo.
Lưu ý khi đi lễ tạ mộ
Do tính thiêng liêng và truyền thống quý báu của dân tộc, khi thực hiện lễ tạ mộ phải chú ý một số điều sau:
- Người có sức khỏe yếu như phụ nữ có thai, người bị ốm, bệnh tật nên tránh đi tạ mộ để ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
- Cần sắp lễ vật ở miếu thần linh. Bởi ở nghĩa trang thường có nơi thờ thần linh, thổ địa riêng.
- Khi đi tạ mộ không nên dẫm đạp lên mộ của nhà khác hoặc đá vào đồ cúng trên mộ của người khác.
- Không nên bày vẽ linh đình, tốn kém
- Không ăn đồ cúng ở nghĩa trang, tránh bị lạnh bụng
- Không nô đùa, ngồi lên phần mộ vì đây là một hành động bất kính
- Đi tạ mộ về, nên hơ lửa hoặc tắm nước gừng để thanh lọc các chược khí, âm khí bám vào người và quần áo…
- Thời gian đi tạ mộ không nên đi quá sớm lúc sương chưa tan hết hoặc quá chiều muộn âm khí nặng hơn không có lợi cho sức khỏe.
- Khi đi tạ mộ, mọi người cần lưu tâm đến tất cả các cụ trong dòng họ chứ không nên chỉ quan tâm đến các cụ gần đời mình như cha mẹ, ông bà… Ngoài ra, mọi người nên thắp hương các ngôi mộ ở bên cạnh những ngôi mộ người thân của mình, ngay cả những ngôi mộ vô chủ cũng nên thắp cho họ nén hương.
Xem thêm: Kim tĩnh lỗ huyệt là gì? Cách xây mộ kim tĩnh chuẩn phong thuỷ
Bài viết trên là những thông tin về lễ tạ mộ muốn gửi đến bạn. Mong bài viết sẽ hữu ích cho các quý gia chủ để có thêm kiến thức nhé!
